Αλεξάνδρεια Πολυχώρος Τέχνης
Τρίτη 25 Δεκεμβρίου 2018
Παρασκευή 21 Σεπτεμβρίου 2018
Δευτέρα 3 Σεπτεμβρίου 2018
Ελισάβετ Μουτζάν Μαρτινέγκου
Ο Φιλάργυρος
Η Ελισάβετ Μουτζάν Μαρτινέγκου ανήκει με κάθε
βεβαιότητα στην λόγια δραματουργία μεταξύ νεοελληνικού
Διαφωτισμού, προεπαναστατικής ατμόσφαιρας
και ίδρυσης του Νεοελληνικού κράτους .
Το έργο της, « Ο Φιλάργυρος» αποτελεί εξαιρετικό
δείγμα μιας εποχής ενώ αγγίζει με
προσωπικό, ιδιαίτερο τρόπο ένα από τα πιο
συνηθισμένα μοτίβα στο παγκόσμιο θέατρο, τη φιλαργυρία και τις συνέπειές της.
Επειδή η
εποχή που γράφει το πρωτότυπο έργο της η Μουτζάν- Μαρτινέγκου είναι ιδιαίτερα
σημαντική για πολλούς λόγους ως προς
την κοινωνική και ιστορική στιγμή της Ελλάδας, ενώ παράλληλα η
δραματουργική πρωτοτυπία και δεινότητά της σημαντικής ελληνίδας επτανήσιας αναδεικνύουν το κείμενο
του «Φιλάργυρου» σε εξέχουσας σημασίας δραματουργία για την σύγχρονο θεατή,
αποφασίζουμε να προτείνουμε μια σκηνική
ανάγνωση του έργου για πρώτη φορά στο θέατρο.
Πέμπτη 31 Μαρτίου 2016
ΤΟ ΚΑΘΕ ΠΑΙΔΙ ΕΙΝΑΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗΣ
«ΤΟ ΚΑΘΕ ΠΑΙΔΙ ΕΙΝΑΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗΣ.
Το πρόβλημα είναι πώς να παραμείνει καλλιτέχνης όταν ενηλικιώνεται» είχε πει ο
Πικάσο. Και η πικρή αλήθεια είναι ότι κάνουμε ό,τι μπορούμε για να
καυτηριάσουμε τον καλλιτέχνη μέσα στο παιδί. Αντί να ενθαρρύνουμε και να
αναπτύσσουμε, αγνοούμε ή ακόμα και διώκουμε τη φαντασία και τη δημιουργικότητα,
τα δύο sine qua non της τέχνης.
Η
ΕΝΘΑΡΡΥΝΣΗ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑΣ και η καλλιέργεια της φαντασίας είναι από τις
πιο παραμελημένες πλευρές των σύγχρονων εκπαιδευτικών συστημάτων. Η φαντασία
συνδέεται με το ψεύδος και η δημιουργικότητα με την παράβαση κανόνων και την
προσβολή ιερών αγελάδων. Τα παιδιά εισέρχονται στο σχολείο προικισμένα με
πλούσια φαντασία και αστείρευτη δημιουργικότητα και αποφοιτούν με φαντασίες
ατροφικές και δημιουργικές δυνατότητες στραγγαλισμένες. «ΕΙΝΑΙ ΣΚΑΝΔΑΛΩΔΕΣ,
ΓΡΑΦΕΙ Ο JOHN WATSON, ότι τα σχολεία παραγεμίζουν τα παιδιά σαν γαλοπούλες με
γνώσεις, ενώ αφήνουν τη φαντασία τους να λιμοκτονεί». Σε μια εποχή που η γνώση
είναι εύκολα προσβάσιμη και τη θέση «των βιβλίων τσέπης» παίρνουν «βιβλιοθήκες
τσέπης» (γιατί τι άλλο είναι οι ηλεκτρονικές συσκευές που επιτρέπουν στον
καθένα να κυκλοφορεί με το περιεχόμενο πολλών βιβλιοθηκών στην τσέπη του;) η
εκπαίδευση, αντί να εμπνέει και να χαρίζει δημιουργικά φτερά, συνθλίβει και
καταθλίβει με τη συσσώρευση γνώσεων το παιδί, ενώ θα έπρεπε να του προσφέρει το
εφόδιο της φαντασίας για τη δημιουργική αξιοποίηση αυτών των γνώσεων. ΑΥΤΟ
ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΕΠΕΙΔΗ Η ΠΑΣΗΣ ΦΥΣΕΩΣ ΕΞΟΥΣΙΑ, θρησκευτική, πολιτική οικονομική,
εκπαιδευτική, έχει τη ροπή να θεωρεί αμετάβλητα όσα είναι ρευστά, να μην
ανέχεται διαφορετική από την κρατούσα πραγματικότητα, να ανάγει σε υπέρτατες
αξίες τη σταθερότητα και την προβλεψιμότητα. Η κάθε εξουσία τότε μόνο
αισθάνεται ασφαλής όταν τα πάντα είναι αυστηρά καθορισμένα και οριοθετημένα. ΟΙ
ΑΣΚΟΥΝΤΕΣ ΕΞΟΥΣΙΑ ΛΑΤΡΕΥΟΥΝ τη στασιμότητα και φοβούνται καθετί το ρευστό, το
αντιφατικό, το μεταβατικό, το υπερβατικό, το μεταβλητό. Εκλαμβάνουν συνεπώς ως
απειλή την αντιφατική ματιά, την απείθαρχη εστίαση της φαντασίας και το «εν
δυνάμει» της δημιουργικότητας και έχουν κάθε συμφέρον να τα θέτουν υπό διωγμόν.
Ο διωγμός όμως της φαντασίας και της δημιουργικότητας όχι μόνον στραγγαλίζει
τον καλλιτέχνη μέσα στο παιδί, αλλά απονευρώνει και τον μελλοντικό επιστήμονα
δεδομένου του κρίσιμου ρόλου των δύο αυτών παραγόντων στην επιστημονική πρόοδο
και καινοτομία. ΌΣΟ ΟΙ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΕΣ ΕΡΕΥΝΟΥΝ όλο και ευρύτερες εκτάσεις χώρου,
όσο ανατέμνουν όλο και μικρότερες μονάδες ύλης, τόσο και πιο δυσδιάκριτη
καθίσταται η διαχωριστική γραμμή μεταξύ πραγματικού και φανταστικού. Στην
κβαντική φυσική τα συστατικά στοιχεία της πραγματικότητας που μας περιβάλλει,
δηλαδή τα άτομα, είναι δυνατόν να υπάρχουν την ίδια στιγμή σε δύο διαφορετικούς
χώρους. Ένα σύμπαν γεμάτο «κόκκινους νάνους» και «μαύρες τρύπες» που καταπίνουν
αστέρια είναι πιο κοντά στον χώρο τou φανταστικού παρά στην κλασική φυσική.
Eξού και το μεταμοντερνιστικό συμπέρασμα ότι «η αλήθεια είναι μύθος και ο μύθος
είναι αλήθεια». ΜΟΝΟ ΑΝ ΚΑΤΑΦΕΡΟΥΜΕ ΝΑ ΔΙΑΤΗΡΗΣΟΥΜΕ ΤΟΝ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗ μέσα στο
παιδί, μόνο αν τονώσουμε τη φαντασία και καλλιεργήσουμε τη δημιουργικότητά του,
μόνο αν το μάθουμε, αντί να υπηρετεί, να υπερβαίνει την πραγματικότητα, και πιο
πολύ από «γιατί;» να ρωτάει «γιατί όχι;» έχουμε ελπίδα να αποφύγουμε τη
στασιμότητα, την αδράνεια και την κοινωνική αποτελμάτωση.
ΕΥΓΕΝΙΟΣ ΤΡΙΒΙΖΑΣ
Δευτέρα 28 Μαρτίου 2016
https://www.facebook.com/etefragi/posts/765594813541933?notif_t=like
http://www.artislife.n.nu/educational
Το παραπάνω δεν είναι απόσπασμα σύγχρονης συνέντευξης από κάποιον καταυλισμό δίπλα στα κλειστά σύνορα αλλά θεατρικό κείμενο που γράφτηκε αιώνες πίσω. Το θέατρο, η τέχνη του συνυπάρχειν σε χώρο και σε χρόνο είναι ένα καυτό αίτημα του καιρού μας. Η έλλειψή του απ’ την παιδεία μας αφήνει μια πληγή και μια πικρή εμπειρία απουσίας. Δεν μιλάμε για μεγάλες ερμηνείες και αισθητικά θαύματα , δεν είναι αυτό το θέμα. Στην παρούσα συγκυρία καλούμαστε όσο ποτέ άλλοτε να μιλήσουμε μέσα από τη γλώσσα της τέχνης γιατί όλες οι άλλες βρίσκονται σε αδυναμία ή και σε πλήρη αφασία. Οφείλουμε να δώσουμε στη νέα γενιά εργαλεία μια άλλης ποιότητας ζωής που από παντού φαίνεται να στερεύουν: πίστη, αγάπη, ελπίδα. Σήμερα, ξανά , μόνο η καλλιτεχνική παιδεία τα φέρει αυτά και έχει τον τρόπο να τα προσφέρει πλουσιοπάροχα . Οι μικρές και μεγάλες διεκδικήσεις των ενηλίκων δεν ενισχύουν, ούτε αφορούν την ανήλικη ψυχή . Σ’ αυτές τις ηλικιακές ομάδες - χωρίς να εξορίζουμε την πραγματικότητα και την πρακτική, καθημερινή ζωή στο χώρο της εκπαίδευσης- πρέπει να τονώσουμε την εμπιστοσύνη και το όραμα της προοπτικής. Άλλωστε τα πράγματα ήρθαν έτσι που το παράδειγμα είναι μπροστά στα μάτια μας : κανένας απελπισμένος πρόσφυγας δεν θα υπέμενε τα πάνδεινα αν δεν πίστευε στο μέλλον, αν δεν έβλεπε μέσα στον εφιάλτη της πραγματικότητας του το όραμα της καλύτερης ζωής στο μέλλον, αλλού, σε έναν άλλο χρόνο και τόπο. Το θέατρο μπορεί να δώσει αυτό που λείπει σήμερα από τους φορτισμένους, τους καταθλιπτικούς ή αυτόχειρες ή θύματα εκφοβισμού εφήβους. Αυτός που θα το υλοποιήσει μέσα ή έξω από τους χώρους του σχολείου χρειάζεται τη γνώση, την εμπειρία και κυρίως τον προσωπικό δημιουργικό τρόπο. Εθελοτυφλούμε αν πιστεύουμε ότι ο εκπαιδευτικός χωρίς εφόδια και το κάθε «πολιτιστικό πρόγραμμα» ερήμην των εκπαιδευτικών μπορεί να λειτουργήσει θετικά. Η παιδεία του μέλλοντος θέλει τους καλλιτέχνες στην πιο σημαντική θέση. «Το μέλλοντα γενάμενο παρόν»(2) μέσα απ’ την τέχνη μόνο είναι εφικτό εκ των προτέρων, μόνο αυτή επιτρέπει να βιώνουμε και ταυτόχρονα να βελτιώνουμε αυτό που ζούμε. Ας μη στερήσουμε τον πλούτο που παρέχει το θέατρο, η ζωντανή τέχνη που μαθαίνεται, που καλλιεργείται, που γεννάει διαρκώς και ριζώνει στις ζωές μας όταν όλα τα άλλα μοιάζουν αδύνατα και απελπιστικά λίγα.
Μαρία Φραγκή
1.Eυριπίδη, Τρωάδες
2.Διονυσίου Σολωμού, Η Γυναίκα της Ζάκυθος
http://www.artislife.n.nu/educational
ΘΕΑΤΡΟ ΚΑΙ ΠΑΙΔΕΙΑ ΣΗΜΕΡΑ
Και τελευταίο…η κορωνίδα των καημών , γερόντισσα πικρόμοιρη εμένα να με σέρνουν σκλάβα στην Ελλάδα….για κρατώ κλειδιά στην πόρτα του αφέντη - εγώ η βασιλομάνα- να ζυμώνω και στο χώμα να κοιμάμαι, σα σκελετός, σκυφτή, ντυμένη με κουρέλια- ένα κουρέλι ορφανό, τις συμφορές πάνω μου να τραβάω.(1)Το παραπάνω δεν είναι απόσπασμα σύγχρονης συνέντευξης από κάποιον καταυλισμό δίπλα στα κλειστά σύνορα αλλά θεατρικό κείμενο που γράφτηκε αιώνες πίσω. Το θέατρο, η τέχνη του συνυπάρχειν σε χώρο και σε χρόνο είναι ένα καυτό αίτημα του καιρού μας. Η έλλειψή του απ’ την παιδεία μας αφήνει μια πληγή και μια πικρή εμπειρία απουσίας. Δεν μιλάμε για μεγάλες ερμηνείες και αισθητικά θαύματα , δεν είναι αυτό το θέμα. Στην παρούσα συγκυρία καλούμαστε όσο ποτέ άλλοτε να μιλήσουμε μέσα από τη γλώσσα της τέχνης γιατί όλες οι άλλες βρίσκονται σε αδυναμία ή και σε πλήρη αφασία. Οφείλουμε να δώσουμε στη νέα γενιά εργαλεία μια άλλης ποιότητας ζωής που από παντού φαίνεται να στερεύουν: πίστη, αγάπη, ελπίδα. Σήμερα, ξανά , μόνο η καλλιτεχνική παιδεία τα φέρει αυτά και έχει τον τρόπο να τα προσφέρει πλουσιοπάροχα . Οι μικρές και μεγάλες διεκδικήσεις των ενηλίκων δεν ενισχύουν, ούτε αφορούν την ανήλικη ψυχή . Σ’ αυτές τις ηλικιακές ομάδες - χωρίς να εξορίζουμε την πραγματικότητα και την πρακτική, καθημερινή ζωή στο χώρο της εκπαίδευσης- πρέπει να τονώσουμε την εμπιστοσύνη και το όραμα της προοπτικής. Άλλωστε τα πράγματα ήρθαν έτσι που το παράδειγμα είναι μπροστά στα μάτια μας : κανένας απελπισμένος πρόσφυγας δεν θα υπέμενε τα πάνδεινα αν δεν πίστευε στο μέλλον, αν δεν έβλεπε μέσα στον εφιάλτη της πραγματικότητας του το όραμα της καλύτερης ζωής στο μέλλον, αλλού, σε έναν άλλο χρόνο και τόπο. Το θέατρο μπορεί να δώσει αυτό που λείπει σήμερα από τους φορτισμένους, τους καταθλιπτικούς ή αυτόχειρες ή θύματα εκφοβισμού εφήβους. Αυτός που θα το υλοποιήσει μέσα ή έξω από τους χώρους του σχολείου χρειάζεται τη γνώση, την εμπειρία και κυρίως τον προσωπικό δημιουργικό τρόπο. Εθελοτυφλούμε αν πιστεύουμε ότι ο εκπαιδευτικός χωρίς εφόδια και το κάθε «πολιτιστικό πρόγραμμα» ερήμην των εκπαιδευτικών μπορεί να λειτουργήσει θετικά. Η παιδεία του μέλλοντος θέλει τους καλλιτέχνες στην πιο σημαντική θέση. «Το μέλλοντα γενάμενο παρόν»(2) μέσα απ’ την τέχνη μόνο είναι εφικτό εκ των προτέρων, μόνο αυτή επιτρέπει να βιώνουμε και ταυτόχρονα να βελτιώνουμε αυτό που ζούμε. Ας μη στερήσουμε τον πλούτο που παρέχει το θέατρο, η ζωντανή τέχνη που μαθαίνεται, που καλλιεργείται, που γεννάει διαρκώς και ριζώνει στις ζωές μας όταν όλα τα άλλα μοιάζουν αδύνατα και απελπιστικά λίγα.
Μαρία Φραγκή
1.Eυριπίδη, Τρωάδες
2.Διονυσίου Σολωμού, Η Γυναίκα της Ζάκυθος
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)